Monday, October 27, 2025
ENGLISH
  • Flash Seven
Flash Seven
Advertisement
  • HOME
  • BAHRAIN
  • KERALA
  • INDIA
  • GCC
  • WORLD
  • ENTERTAINMENT
  • HEALTH
  • SPORTS
  • MORE
    • LITERATURE
    • LIFE STYLE
    • SOCIAL MEDIA
    • BUSINESS
    • TECH
    • TRAVEL
    • AUTO
    • CRIME
No Result
View All Result
  • HOME
  • BAHRAIN
  • KERALA
  • INDIA
  • GCC
  • WORLD
  • ENTERTAINMENT
  • HEALTH
  • SPORTS
  • MORE
    • LITERATURE
    • LIFE STYLE
    • SOCIAL MEDIA
    • BUSINESS
    • TECH
    • TRAVEL
    • AUTO
    • CRIME
No Result
View All Result
Flash Seven
ENG
Home NEWS INDIA

നീതിയെവിടെ? പിന്നിട്ടത് 10 വർഷങ്ങൾ; ചുവപ്പുനാടയിൽ കുരുങ്ങിക്കിടക്കുന്നത് ലക്ഷക്കണക്കിന് രോഹിങ്ക്യൻ അഭയാർഥികളുടെ ജീവിതം

by News Desk
October 1, 2025
in INDIA
നീതിയെവിടെ?-പിന്നിട്ടത്-10-വർഷങ്ങൾ;-ചുവപ്പുനാടയിൽ-കുരുങ്ങിക്കിടക്കുന്നത്-ലക്ഷക്കണക്കിന്-രോഹിങ്ക്യൻ-അഭയാർഥികളുടെ-ജീവിതം

നീതിയെവിടെ? പിന്നിട്ടത് 10 വർഷങ്ങൾ; ചുവപ്പുനാടയിൽ കുരുങ്ങിക്കിടക്കുന്നത് ലക്ഷക്കണക്കിന് രോഹിങ്ക്യൻ അഭയാർഥികളുടെ ജീവിതം

മ്യാൻമറിലെ രോഹിങ്ക്യൻ ന്യൂനപക്ഷം പതിറ്റാണ്ടുകളായി നേരിടുന്ന അതിക്രമങ്ങളും പീഡനങ്ങളും ഒരിക്കൽ കൂടി ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ പൊതുസഭയുടെ (UNGA) ശ്രദ്ധാകേന്ദ്രമായി മാറിയിരിക്കുകയാണ്. സ്വന്തം രാജ്യത്ത് തുടരുന്ന പോരാട്ടങ്ങൾക്കിടയിലും, അയൽരാജ്യമായ ബംഗ്ലാദേശിലെ അഭയാർത്ഥി ക്യാമ്പുകളിൽ ജീവിതം തള്ളിനീക്കുന്ന രോഹിങ്ക്യൻ ജനത, ലോകത്തോട് ഒരേയൊരു ചോദ്യമാണ് ഉന്നയിക്കുന്നത്: “ഞങ്ങൾക്ക് നീതി എവിടെ?” മാനുഷിക സഹായങ്ങൾ വൻതോതിൽ വെട്ടിക്കുറയ്ക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള യു എൻ മുന്നറിയിപ്പുകൾ ഈ ദുരിതം ഇരട്ടിയാക്കുമ്പോൾ, വംശഹത്യാ ആരോപണങ്ങളിൽ നിയമനടപടികൾ ആരംഭിക്കുന്ന അന്താരാഷ്ട്ര നീതിന്യായ കോടതിയുടെ (ICJ) വിചാരണ മാത്രമാണ് ഇപ്പോൾ അവർക്ക് മുന്നിലുള്ള ഏക പ്രതീക്ഷ.

നീതിക്കായുള്ള ചോദ്യവും തുടരുന്ന അതിക്രമങ്ങളും

രോഹിങ്ക്യൻ സമൂഹത്തിന് വേണ്ടി സംസാരിച്ച പ്രതിനിധികൾ, അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹത്തിന്റെ നിസ്സംഗതയ്ക്കെതിരെ ശക്തമായ ചോദ്യങ്ങൾ ഉന്നയിച്ചു.

നീതി എവിടെ?: റോഹിങ്ക്യൻ സ്റ്റുഡന്റ് നെറ്റ്‌വർക്ക് സ്ഥാപകൻ മൗങ് സൗയെദുള്ള 2017-ലെ വംശഹത്യക്ക് ശേഷം എട്ട് വർഷം പിന്നിട്ടിട്ടും, “റോഹിങ്ക്യകൾക്ക് നീതി എവിടെ?” എന്ന ചോദ്യമാണ് ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയോടും ലോക നേതാക്കളോടും ഉന്നയിച്ചത്.

അരാകൻ ആർമിയുടെ ക്രൂരതകൾ: മ്യാൻമറിലെ വിമത വിഭാഗമായ അരാകൻ ആർമി (Arakan Army) നടത്തുന്ന ആക്രമണങ്ങൾ അദ്ദേഹം ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. 2024 ഓഗസ്റ്റിൽ നടന്ന ഡ്രോൺ ആക്രമണത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടവരുടെ മൃതദേഹങ്ങളുടെ ചിത്രം ഉയർത്തിക്കാട്ടിയ സൗയെദുള്ള, ഇത് ഒരു ‘വ്യവസ്ഥാപിത പ്രചാരണത്തിൻ്റെ’ ഭാഗമാണെന്നും ഈ “മനുഷ്യത്വരഹിതമായ അതിക്രമങ്ങൾ” എന്തുകൊണ്ട് തടയുന്നില്ലെന്നും ചോദ്യമുയർത്തി.

ആഭ്യന്തര സഹായം തടസ്സപ്പെടുന്നു: രാഖൈൻ സംസ്ഥാനത്ത് അവശേഷിക്കുന്ന റോഹിങ്ക്യൻ സമൂഹത്തിലേക്ക് മാനുഷിക സഹായം എത്തുന്നത് തടസ്സപ്പെടുന്നുണ്ടെന്ന് വിമൻസ് പീസ് നെറ്റ്‌വർക്ക്-മ്യാൻമർ എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഡയറക്ടർ വായി വായി നു പറഞ്ഞു. ആയുധ ഉപരോധം ഉൾപ്പെടെ എല്ലാ കുറ്റവാളികൾക്കുമെതിരെ ശക്തമായ ഉപരോധങ്ങൾ ഏർപ്പെടുത്തേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണെന്നും അവർ ആവശ്യപ്പെട്ടു.

കുറയുന്ന സഹായവും ബംഗ്ലാദേശിന്റെ സമ്മർദ്ദവും

മ്യാൻമറിൽ സൈനിക നടപടികളിൽ നിന്ന് പലായനം ചെയ്ത 10 ലക്ഷത്തിലധികം റോഹിങ്ക്യൻ അഭയാർത്ഥികളാണ് നിലവിൽ ബംഗ്ലാദേശിലുള്ളത്. ഈ പ്രതിസന്ധി രാജ്യത്തിന് വലിയ സാമ്പത്തിക, സാമൂഹിക ഭാരമാണ് നൽകുന്നത്.

അഭയാർത്ഥി പ്രവാഹം: കഴിഞ്ഞ 18 മാസത്തിനുള്ളിൽ മാത്രം 150,000 റോഹിങ്ക്യകൾ ബംഗ്ലാദേശിലേക്ക് പലായനം ചെയ്തു. ഈ സാഹചര്യം തുടരുമ്പോഴും യുഎൻ സെക്രട്ടറി ജനറലിന്റെ ഷെഫ് ഡി കാബിനറ്റ് ഏൾ കോർട്ടെനെ റാട്രേ ചൂണ്ടിക്കാട്ടിയ ‘വൻതോതിലുള്ള സഹായം വെട്ടിക്കുറയ്ക്കൽ’ അഭയാർത്ഥി ജീവിതം ദുസ്സഹമാക്കുന്നു.

ബംഗ്ലാദേശ് ‘ഇര’യാണ്: ബംഗ്ലാദേശ് ചീഫ് അഡ്വൈസർ മുഹമ്മദ് യൂനുസ് തൻ്റെ രാജ്യം “പ്രതിസന്ധിയുടെ ഇരയാണ്” എന്ന് പ്രസ്താവിച്ചു. ഫണ്ടിംഗ് കുറയുന്ന സാഹചര്യത്തിൽ റോഹിങ്ക്യകളെ സ്വന്തം രാജ്യത്തേക്ക് തിരികെ അയക്കുക മാത്രമാണ് സമാധാനപരമായ ഏക പോംവഴിയെന്നും, ജോലി നൽകാൻ രാജ്യത്തിന്റെ “വികസന വെല്ലുവിളികൾ” തടസമാണെന്നും അദ്ദേഹം വ്യക്തമാക്കി.

അമേരിക്കൻ സഹായവും ഉപാധിയും: അഭയാർത്ഥികൾക്കായി 60 മില്യൺ ഡോളറിലധികം സഹായം നൽകുമെന്ന് അമേരിക്ക പ്രഖ്യാപിച്ചു. എന്നാൽ, റോഹിങ്ക്യകൾക്ക് ജോലിക്ക് പ്രവേശനം അനുവദിക്കുന്നതിൽ ബംഗ്ലാദേശ് “അർത്ഥവത്തായ” മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തണം എന്ന ഉപാധി ഇതിനോട് ചേർത്തുവെച്ചിട്ടുണ്ട്. ഈ ഭാരം അമേരിക്കയ്ക്ക് എപ്പോഴും വഹിക്കാനാകില്ലെന്നും പ്രാദേശിക ശക്തികൾ സുസ്ഥിരമായ പരിഹാരം കണ്ടെത്തണമെന്നും അമേരിക്കൻ പ്രത്യേക ദൂതൻ ചാൾസ് ഹാർഡർ പറഞ്ഞു.

ബ്രിട്ടന്റെ സഹായം: 36 മില്യൺ ഡോളർ സഹായം പ്രഖ്യാപിച്ചു.

നീതിയിലേക്കുള്ള നിയമപരമായ വഴി

നീതിക്കായുള്ള റോഹിങ്ക്യൻ സമൂഹത്തിൻ്റെ കാത്തിരിപ്പിന് പ്രതീക്ഷ നൽകുന്നത് അന്താരാഷ്ട്ര കോടതിയിലെ (ICJ) നടപടികളാണ്.

വംശഹത്യാ കേസ്: മ്യാൻമർ റോഹിങ്ക്യൻ ജനതയ്‌ക്കെതിരെ വംശഹത്യ നടത്തിയെന്ന് ആരോപിച്ച് ഗാംബിയ നൽകിയ കേസിൽ, അടുത്ത വർഷം ജനുവരിയിൽ (2026) വാദം കേൾക്കൽ നടക്കുമെന്ന് ഗാംബിയയുടെ നീതിന്യായ മന്ത്രി ഡാവ്ഡ ജല്ലോ അറിയിച്ചു. 2019 നവംബറിൽ ഫയൽ ചെയ്ത കേസിൽ, മ്യാൻമർ ഉത്തരവാദിയാണെന്നും ഇരകൾക്ക് നഷ്ടപരിഹാരം നൽകണമെന്നും ഗാംബിയ വാദിക്കും.

ഏകീകൃത സമീപനത്തിന്റെ അഭാവം: പ്രതിസന്ധി പരിഹരിക്കുന്നതിൽ യുഎന്നിൻ്റെയും ആസിയാൻ (ASEAN) രാജ്യങ്ങളുടെയും ഭാഗത്തുനിന്ന് “യോജിച്ചതും ഒരുമയുള്ളതുമായ സമീപനം” കുറവാണെന്ന് വായി വായി നു വിലയിരുത്തി.

നീതിയും സുരക്ഷയും സ്വന്തം രാജ്യത്തേക്ക് മടങ്ങാനുള്ള അവകാശവും നിഷേധിക്കപ്പെടുന്ന റോഹിങ്ക്യൻ ജനതയുടെ ദുരിതം എട്ട് വർഷം പിന്നിടുമ്പോഴും ലോക മനസാക്ഷിക്ക് മുന്നിൽ ഒരു ചോദ്യചിഹ്നമായി അവശേഷിക്കുകയാണ്. വംശഹത്യയുടെയും കൂട്ടപ്പലായനത്തിന്റെയും ദുരിതങ്ങൾ പേറുന്ന റോഹിങ്ക്യൻ ജനതയുടെ നിലവിളി അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹത്തിൻ്റെ മനസാക്ഷിയെ ഇപ്പോഴും വേദനിപ്പിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, നീതിക്കായുള്ള അവരുടെ കാത്തിരിപ്പ് എട്ട് വർഷങ്ങൾ പിന്നിട്ടിരിക്കുന്നു. “നിങ്ങൾ മറക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല” എന്ന സൗയെദുള്ളയുടെ വാക്കുകൾ ആശ്വാസമായേക്കാം. എന്നാൽ, അരാകൻ ആർമി പോലുള്ള ശക്തികളുടെ തുടരുന്ന അതിക്രമങ്ങളും, കുറഞ്ഞുവരുന്ന അന്താരാഷ്ട്ര സഹായങ്ങളും, ബംഗ്ലാദേശിന് താങ്ങാൻ കഴിയാത്ത അഭയാർത്ഥി ഭാരവും ഈ പ്രതിസന്ധിയുടെ ആഴം വർധിപ്പിക്കുകയാണ്.

Also Read: സഖ്യം ശക്തം: ലോകശക്തികൾക്കിടയിൽ ഇന്ത്യയും റഷ്യയും! ആഗോള മാറ്റങ്ങൾക്കിടയിലും തകരാത്ത പ്രതിരോധ ചങ്ങല…

മ്യാൻമറിനും എല്ലാ കുറ്റവാളികൾക്കുമെതിരെ ശക്തമായ അന്താരാഷ്ട്ര ഉപരോധങ്ങൾ ഏർപ്പെടുത്തേണ്ടതും, ഐസിജെയിൽ നീതി ഉറപ്പാക്കേണ്ടതും അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്. റോഹിങ്ക്യൻ ജനതയുടെ സുരക്ഷിതമായ തിരിച്ചുവരവിന് വഴിയൊരുക്കാൻ, ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയും ആസിയാൻ (ASEAN) രാജ്യങ്ങളും കൂടുതൽ ഏകോപനത്തോടെയും ഇച്ഛാശക്തിയോടെയും പ്രവർത്തിച്ചാൽ മാത്രമേ, അവർ ഉന്നയിക്കുന്ന “നീതി എവിടെ” എന്ന ചോദ്യത്തിന് കൃത്യമായ ഒരു മറുപടി നൽകാൻ ലോകത്തിന് കഴിയൂ.

The post നീതിയെവിടെ? പിന്നിട്ടത് 10 വർഷങ്ങൾ; ചുവപ്പുനാടയിൽ കുരുങ്ങിക്കിടക്കുന്നത് ലക്ഷക്കണക്കിന് രോഹിങ്ക്യൻ അഭയാർഥികളുടെ ജീവിതം appeared first on Express Kerala.

ShareSendTweet

Related Posts

മുട്ടാൻ-നിക്കണ്ട,-ഇത്-റഷ്യയാണ്:-ഡ്രോൺ-മഴയെ-തകർത്തെറിഞ്ഞ്-റഷ്യൻ-സൈന്യം!-യുക്രെയ്ൻ-സമ്പൂർണ-പരാജയം…
INDIA

മുട്ടാൻ നിക്കണ്ട, ഇത് റഷ്യയാണ്: ഡ്രോൺ മഴയെ തകർത്തെറിഞ്ഞ് റഷ്യൻ സൈന്യം! യുക്രെയ്ൻ സമ്പൂർണ പരാജയം…

October 27, 2025
40-വർഷത്തെ-ഏകാധിപത്യത്തിനെതിരെ-കലാപം;-പ്രക്ഷോഭകരെ-കൊന്നൊടുക്കി-ഭരണകൂടം,-പ്രതിപക്ഷ-നേതാക്കൾ-തടങ്കലിൽ!-കാമറൂൺ-കത്തുന്നു…
INDIA

40 വർഷത്തെ ഏകാധിപത്യത്തിനെതിരെ കലാപം; പ്രക്ഷോഭകരെ കൊന്നൊടുക്കി ഭരണകൂടം, പ്രതിപക്ഷ നേതാക്കൾ തടങ്കലിൽ! കാമറൂൺ കത്തുന്നു…

October 27, 2025
“ജീവിച്ചിരിപ്പുണ്ടെന്ന്-കാണിക്കാനാണ്-സിപിഐയുടെ-എതിർപ്പ്”;-പരിഹാസവുമായി-വെള്ളാപ്പള്ളി-നടേശൻ
INDIA

“ജീവിച്ചിരിപ്പുണ്ടെന്ന് കാണിക്കാനാണ് സിപിഐയുടെ എതിർപ്പ്”; പരിഹാസവുമായി വെള്ളാപ്പള്ളി നടേശൻ

October 26, 2025
വ്യാജ-രേഖയുണ്ടാക്കി-വിദേശ-മലയാളിയുടെ-6-കോടിയുടെ-ഭൂമി-തട്ടിയെടുത്ത-കേസ്;-മുഖ്യ-പ്രതിയായ-വ്യവസായി-അനിൽ-തമ്പി-പിടിയിൽ
INDIA

വ്യാജ രേഖയുണ്ടാക്കി വിദേശ മലയാളിയുടെ 6 കോടിയുടെ ഭൂമി തട്ടിയെടുത്ത കേസ്; മുഖ്യ പ്രതിയായ വ്യവസായി അനിൽ തമ്പി പിടിയിൽ

October 26, 2025
34-വർഷങ്ങൾക്കു-ശേഷം;-അമരം-റീ-റിലീസ്-തീയതി-പ്രഖ്യാപിച്ചു
INDIA

34 വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷം; അമരം റീ റിലീസ് തീയതി പ്രഖ്യാപിച്ചു

October 26, 2025
ഭാര്യയെ-കഴുത്ത്-ഞെരിച്ച്-കൊലപ്പെടുത്തി;-ഭർത്താവ്-പിടിയിൽ
INDIA

ഭാര്യയെ കഴുത്ത് ഞെരിച്ച് കൊലപ്പെടുത്തി; ഭർത്താവ് പിടിയിൽ

October 26, 2025
Next Post
പാകിസ്ഥാന്-നാണക്കേടായി-മൊഹ്-സിന്‍-നഖ്-വി;-ബിസിസിഐ-ഇംപീച്ച്-ചെയ്യുമെന്ന്-പേടി;-മൊഹ്-സിന്‍-നഖ്-വി-ചാമ്പ്യന്‍സ്-ട്രോഫി-കൈമാറാന്‍-സമ്മതിച്ചു

പാകിസ്ഥാന് നാണക്കേടായി മൊഹ് സിന്‍ നഖ് വി; ബിസിസിഐ ഇംപീച്ച് ചെയ്യുമെന്ന് പേടി; മൊഹ് സിന്‍ നഖ് വി ചാമ്പ്യന്‍സ് ട്രോഫി കൈമാറാന്‍ സമ്മതിച്ചു

ഇബ്‌നു അൽ-ഹൈതം ഇസ്ലാമിക് സ്‌കൂൾ സ്‌മൈലി ദിനം ആഘോഷിച്ചു.

ഇബ്‌നു അൽ-ഹൈതം ഇസ്ലാമിക് സ്‌കൂൾ സ്‌മൈലി ദിനം ആഘോഷിച്ചു.

gandhi-jayanti-2025-quiz:-ഗാന്ധിജിക്ക്-എത്ര-കുട്ടികളുണ്ടായിരുന്നു?-രാഷ്ട്രപിതാവിനെക്കുറിച്ചുള്ള-20-രസകരമായ-ചോദ്യങ്ങൾ:-അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ച്-നിങ്ങൾക്ക്-എത്രത്തോളം-അറിയാം-എന്ന്-നോക്കാം!

Gandhi Jayanti 2025 Quiz: ഗാന്ധിജിക്ക് എത്ര കുട്ടികളുണ്ടായിരുന്നു? രാഷ്ട്രപിതാവിനെക്കുറിച്ചുള്ള 20 രസകരമായ ചോദ്യങ്ങൾ: അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ച് നിങ്ങൾക്ക് എത്രത്തോളം അറിയാം എന്ന് നോക്കാം!

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Recent Posts

  • മുടി കൊഴിച്ചിൽ ഇനി ഒരു പ്രശ്നമേയല്ല, വെറും 20 ദിവസങ്ങൾക്കകം മുടി വളർത്താൻ കഴിയുന്ന പുതിയ സിറം വികസിപ്പിച്ചതായി തായ്‍വാൻ സർവകലാശാലയിലെ ഗവേഷകർ
  • ഡോണൾഡ് ട്രംപിന്റെ ഏഷ്യൻ സന്ദർശനത്തിനിടെ രണ്ട് അപകടങ്ങൾ, രണ്ടും 30 മിനിറ്റിന്റെ മാത്രം വ്യത്യാസത്തിൽ!! നിരീക്ഷണ പറക്കലിനിടെ യുഎസ് നാവികസേനയുടെ ഹെലികോപ്റ്ററും യുദ്ധവിമാനവും ദക്ഷിണ ചൈനയിലെ കടലിൽ തകർന്നു വീണു- അന്വേഷണം ആരംഭിച്ച് യുഎസ്
  • 233 രൂപ ദിവസവേതനം വാങ്ങുന്ന ഞങ്ങൾ 26,125 ആശമാർ കൂടിയുള്ള ഈ കേരളം അതിദാരിദ്ര്യ മുക്തമല്ല, ഇത് ഞങ്ങൾ നെഞ്ചിൽ കൈവച്ച് പറയുകയാണ്… ആശ വർക്കർമാർ അതിദാരിദ്യ വിമുക്ത പ്രഖ്യാപനത്തിൽ പങ്കെടുക്കരുതെന്ന് നടന്മാരോട് പറഞ്ഞതിന്റെ കാരണങ്ങൾ ഇതൊക്കെ-
  • ശ്രേയസ് അയ്യർ ഐസിയുവിൽ; ആന്തരിക രക്തസ്രാവം, തിരിച്ചുവരവ് വൈകും
  • വിഷം കഴിച്ച് മരിച്ചയാളുടെ മൃതദേഹം പോസ്റ്റ്മോർട്ടം ചെയ്യാൻ ആശുപത്രി അധികൃതർ മറന്നു, മൃതദേഹം പൊതുദർശനത്തിന് വച്ച നേരം പോസ്റ്റ്മോർട്ടം ചെയ്തില്ലെന്ന് പറഞ്ഞ് പാഞ്ഞെത്തി ആശുപത്രി ജീവനക്കാർ!! ഒരു മാസം ആശുപത്രിയിൽ ചികിത്സയിലായിരുന്നതിനാൽ സ്വാഭാവിക മരണമാണന്ന് കരുതി- ആശുപത്രി സൂപ്രണ്ട്

Recent Comments

No comments to show.

Archives

  • October 2025
  • September 2025
  • August 2025
  • July 2025
  • June 2025
  • May 2025
  • April 2025
  • March 2025
  • February 2025
  • January 2025
  • December 2024

Categories

  • WORLD
  • BAHRAIN
  • LIFE STYLE
  • GCC
  • KERALA
  • SOCIAL MEDIA
  • BUSINESS
  • INDIA
  • SPORTS
  • CRIME
  • ENTERTAINMENT
  • HEALTH
  • AUTO
  • TRAVEL
  • HOME
  • BAHRAIN
  • KERALA
  • INDIA
  • GCC
  • WORLD
  • ENTERTAINMENT
  • HEALTH
  • SPORTS
  • MORE

© 2024 Daily Bahrain. All Rights Reserved.

No Result
View All Result
  • HOME
  • BAHRAIN
  • KERALA
  • INDIA
  • GCC
  • WORLD
  • ENTERTAINMENT
  • HEALTH
  • SPORTS
  • MORE
    • LITERATURE
    • LIFE STYLE
    • SOCIAL MEDIA
    • BUSINESS
    • TECH
    • TRAVEL
    • AUTO
    • CRIME

© 2024 Daily Bahrain. All Rights Reserved.