ഇക്കഴിഞ്ഞ നവംബർ 28 വെള്ളിയാഴ്ച്ചയെ ‘ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ’ ആയാണ് ചരിത്രം അടയാളപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്. എങ്ങനെയാണ് ഈ ദിവസം ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ ആയത്? എന്താണ് ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ? ക്രിസ്മസും ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേയും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം എന്താണ്? ഈ ചോദ്യങ്ങൾക്കൊക്കെ ഉള്ള ഉത്തരം അറിയാം.
വർഷത്തിലെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ചർച്ച ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഷോപ്പിംഗ് ദിവസങ്ങളിൽ ഒന്നായി ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ മാറിയിരിക്കുന്നു. വലിയ കിഴിവുകളും തിരക്കേറിയ ജനക്കൂട്ടവും മിക്ക ആളുകൾക്കും അറിയാമെങ്കിലും, ആ ദിവസത്തിന് പിന്നിൽ വളരെ രസകരമായ ഒരു കഥയുണ്ട്. അതിന്റെ അസാധാരണമായ ഉത്ഭവം മുതൽ ആധുനിക റീട്ടെയിലിൽ അത് വഹിക്കുന്ന പങ്ക് വരെ, ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലേക്ക് എത്താൻ വളരെ ദൂരം സഞ്ചരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഡീലുകളിലേക്കും ആവേശത്തിലേക്കും കടക്കുന്നതിനുമുമ്പ്, ഈ പാരമ്പര്യം എങ്ങനെ ആരംഭിച്ചുവെന്നും അത് നമ്മുടെ ഷോപ്പിംഗ് രീതിയെ എങ്ങനെ രൂപപ്പെടുത്തുന്നുവെന്നും മനസ്സിലാക്കേണ്ടതാണ്.
ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ എപ്പോഴാണ് ?
എല്ലാ വർഷവും, അമേരിക്കയിൽ താങ്ക്സ്ഗിവിംഗ് ദിനത്തിന് തൊട്ടടുത്ത ദിവസം വരുന്ന വെള്ളിയാഴ്ചയാണ് ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ ആഘോഷിക്കുന്നത്. 2025 ൽ, ഈ ദിവസം നവംബർ 28 നായിരുന്നു. പല റീട്ടെയിലർമാർക്കും ഷോപ്പർമാർക്കും, ആ ദിവസം അവധിക്കാല ഷോപ്പിംഗ് സീസണിന്റെ ഔദ്യോഗിക തുടക്കം കുറിക്കുന്ന ദിവസമാണ്. സ്റ്റോറുകളിൽ വലിയ കിഴിവുകളും ഡീലുകളും ആരംഭിക്കുന്ന ഈ സമയം, ക്രിസ്മസിന് മുന്നോടിയായി വാങ്ങുന്നവർ വിലപേശലുകൾക്കായി തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.
ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ ചരിത്രം
ചരിത്രപരമായ സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധി
‘ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ’ എന്ന പദത്തിന് തുടക്കത്തിൽ ഷോപ്പിംഗുമായി യാതൊരു ബന്ധവുമില്ലായിരുന്നു. 1869-ൽ, രണ്ട് ധനകാര്യ സ്ഥാപനങ്ങൾ യുഎസ് സ്വർണ്ണ വിപണിയെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ശ്രമിച്ചു, അവരുടെ പദ്ധതി തകർന്നപ്പോൾ, അതിന്റെ ഫലമായുണ്ടായ പരിഭ്രാന്തി വിപണികളിൽ നാടകീയമായ തകർച്ചയ്ക്ക് കാരണമായി. ആ വെള്ളിയാഴ്ച ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ എന്ന രീതിയിൽ പ്രശസ്തി നേടി.
1950-കളിലും 1960-കളിലും ഫിലാഡൽഫിയ
ലൈബ്രറി ഓഫ് കോൺഗ്രസിൽ നിന്നുള്ള ഡോണ സ്കാൻലോൺ എഴുതിയ ബ്ലോഗുകളിൽ ഒന്ന് ഇങ്ങനെ പറയുന്നു, നിർണ്ണയിക്കാൻ കഴിയുന്നിടത്തോളം, അവധിക്കാല ഷോപ്പിംഗ് സീസണിന്റെ ആരംഭമായി ആണ് ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ ഉപയോഗിക്കുന്നത്. 1960-കളിലോ 1970-കളിലോ ഫിലാഡൽഫിയയിൽ ആണിത് ആരംഭിച്ചത്. ഇക്കാരണത്താൽ ആ ദിവസം മുഴുവൻ നഗരം മുഴുവൻ ഷോപ്പർമാർ, വിനോദസഞ്ചാരികൾ, ജനക്കൂട്ടം, കനത്ത ഗതാഗതം, തിരക്കേറിയ കടകൾ എന്നിങ്ങിനെ പോലീസിന് ദീർഘനേരം ജോലി ചെയ്യേണ്ടി വന്നതിനാൽ അത് കുഴപ്പത്തിലായ ഒരു ദിവസമായി മാറി. ഇതിനെ ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ ആയി അടയാളപ്പെടുത്തി തുടങ്ങി.
ചുവപ്പിൽ നിന്ന് കറുപ്പിലേക്കുള്ള സിദ്ധാന്തം
1980-കളോടെ, യുഎസിലുടനീളമുള്ള ചില്ലറ വ്യാപാരികൾ ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേയെ കൂടുതൽ പോസിറ്റീവായി പുനർവ്യാഖ്യാനിച്ചു തുടങ്ങി. അവരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ, സ്റ്റോറുകൾ വർഷത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ലാഭം നേടിയ ദിവസത്തെ ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ ആയി പ്രതീകപ്പെടുത്തി. അവധിക്കാല ഷോപ്പിംഗ് തിരക്ക് കാരണം അവ ചുവപ്പിൽ (നഷ്ടങ്ങൾ) നിന്ന് കറുപ്പിലേക്ക് (ലാഭം) എത്തി. ആ റീബ്രാൻഡിംഗ് ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേയെ റീട്ടെയിൽ മാർക്കറ്റിംഗിലെ ഒരു കേന്ദ്ര ഘടകമാക്കി മാറ്റാൻ സഹായിച്ചു.
ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേയുടെ അർത്ഥമെന്താണ്?
കേംബ്രിഡ്ജ് നിഘണ്ടു പ്രകാരം, ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ എന്നാൽ “ക്രിസ്മസ് ഷോപ്പിംഗ് ആരംഭിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന ഉപഭോക്താക്കളെ ആകർഷിക്കുന്നതിനായി കടകൾ സാധനങ്ങളുടെ വില കുറയ്ക്കുന്ന താങ്ക്സ്ഗിവിംഗിന് ശേഷമുള്ള വെള്ളിയാഴ്ച” എന്നാണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത്.
ഷോപ്പിംഗും ഡീലുകളും: വർഷത്തിലെ ഏറ്റവും തിരക്കേറിയ ഷോപ്പിംഗ് ദിവസങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ. ഈ സമയത്ത്, ഓൺലൈനിലും ഓഫ്ലൈനിലും ചില്ലറ വ്യാപാരികൾ വിലപേശൽ നടത്തുന്ന ഉപഭോക്താക്കളെ ആകർഷിക്കുന്നതിനായി പ്രധാന വിൽപ്പനകൾ, കിഴിവുകൾ, പ്രമോഷനുകൾ എന്നിവ നടത്തുന്നു.
ആഗോളവ്യാപനം: ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ ഉത്ഭവിച്ചത് യുഎസിലാണെങ്കിലും, ഇന്ന് താങ്ക്സ്ഗിവിംഗ് ആഘോഷിക്കാത്ത പല രാജ്യങ്ങളും പുതുവത്സര ഷോപ്പിംഗ് ഡീലുകൾക്കൊപ്പം സ്വന്തം വിൽപ്പനകളും ഡീലുകളും, ഷോപ്പിംഗ് ഫെസ്റ്റിവലുകളും നടത്തുന്നതിൽ പങ്കുചേരുന്നു.
അവധിക്കാല ഷോപ്പിംഗ് സീസണിന്റെ ആരംഭം: അവധിക്കാല ഷോപ്പിംഗ് സീസണിന്റെയോ സമ്മാനങ്ങൾ വാങ്ങുന്നതിന്റെയോ അനൗദ്യോഗിക തുടക്കമായി ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേയെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു. പല കുടുംബങ്ങൾക്കും, ക്രിസ്മസിന് മുമ്പ് നേരത്തെ വിലപേശലുകൾ നടത്താനുള്ള അവസരമാണിത്.
ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ ഇപ്പോഴും പ്രധാനമായിരിക്കുന്നത് എന്തുകൊണ്ട്?
ഉപഭോക്താക്കൾക്ക്, വളരെ കുറഞ്ഞ വിലയ്ക്ക് ജനപ്രിയ ഇനങ്ങളോ സമ്മാനങ്ങളോ വാങ്ങാനുള്ള അപൂർവ അവസരം ഇത് നൽകുന്നു.
ചില്ലറ വ്യാപാരികൾക്ക്, പ്രത്യേകിച്ച് മത്സരാധിഷ്ഠിതവും തിരക്കേറിയതുമായ വിപണിയിൽ, ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ വലിയ മാറ്റമുണ്ടാക്കും. ഈ കാലയളവിലെ ശക്തമായ വിൽപ്പന പലപ്പോഴും അവരുടെ വാർഷിക വരുമാനത്തിൽ ഗണ്യമായ സംഭാവന നൽകുന്നു.
ആളുകൾ സമ്മാനങ്ങൾ, ആഘോഷങ്ങൾ, വർഷാവസാന ഷോപ്പിംഗ് എന്നിവയെ കൂടാതെ ഉത്സവകാല റീട്ടെയിൽ സീസണിന്റെ തുടക്കത്തെയും ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
ക്രിസ്മസും ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേയും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം
ക്രിസ്മസ് ഷോപ്പിംഗിന് തുടക്കം
സാധാരണയായി നവംബർ അവസാനം – താങ്ക്സ്ഗിവിംഗ് ദിനത്തിന് ശേഷമുള്ള ദിവസമാണ് ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ. ക്രിസ്മസ് സമ്മാന വാങ്ങലിന്റെ അനൗദ്യോഗിക തുടക്കമായി ഇത് മാറിയിരിക്കുന്നു. ഷോപ്പർമാരെ ക്രിസ്മസ് സമ്മാനങ്ങൾ നേരത്തെ വാങ്ങാൻ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി റീട്ടെയിലർമാർ വലിയ കിഴിവുകൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു.
സാമ്പത്തിക ബന്ധം
ക്രിസ്മസിന് മുമ്പ് വരുമാനം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് സ്റ്റോറുകൾ ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ വിൽപ്പന ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഇത് അവധിക്കാല ഷോപ്പിംഗ് സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെ കൂടുതൽ സജ്ജമാക്കുന്നു.
മാർക്കറ്റിംഗ് തന്ത്രം
ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേ സമയത്തെ പല പ്രമോഷനുകളും ക്രിസ്മസ് ഷോപ്പിംഗ് അവസരങ്ങളായി (“ക്രിസ്മസിനുള്ള സമ്മാനം!”) ഡീലുകളെ വ്യക്തമായി രൂപപ്പെടുത്തുന്നു.
ഉപഭോക്തൃ പെരുമാറ്റം
ക്രിസ്മസിന് പണം ലാഭിക്കാൻ ആളുകൾ ബ്ലാക്ക് ഫ്രൈഡേയിൽ പ്രധാന വാങ്ങലുകൾ ആസൂത്രണം ചെയ്യുന്നു.
